Kolejny artykuł na podstawie serii audycji „Drogami młodości”, które prowadzi ks. Kacper Rysak – duszpasterz Skautów Europy środowiska garwolińsko-pilawskiego.

W czwarty poniedziałek stycznia (22 stycznia 2024) na antenie Katolickiego Radia Podlasie zabrzmiał głos tych, którzy na co dzień stoją najbliżej najmłodszych członków ruchu harcerskiego. Ks. Kacper Rysak – duszpasterz harcerzy i gospodarz cyklu „Drogami Młodości” – zaprosił do studia praktyków pracy z wilczkami (Skauci Europy) i zuchami (ZHR). Przez blisko dwie godziny rozmawiano o odpowiedzialności za formację dzieci w wieku 8–11 lat, sile metody opartej na „Księdze dżungli” oraz o tym, jak mądrze współpracować z rodzicami. Goście audycji:

• Julia Kołyska – Skauci Europy, Akela, 2. Gromada Łaskarzewska

• Kinga Żochowska – Skauci Europy, Akela, 2. Gromada Garwolińska

• Kasia Kościeszan – Skauci Europy, asystentka ds. wilczków, 2. Hufiec Garwolińsko-Pilawski

• Dominik Woźniak – Skauci Europy, Akela 1. Gromada Pilawska

• Szymon Kurzeja – ZHR, drużynowy, Włodawskie Środowisko Harcerskie

• Paulina Kobylińska – ZHR, była drużynowa gromady zuchenek „Słoneczne Pszczółki” (Siedlce)

• Jakub Będza – ZHR, drużynowy gromady zuchów (Siedlce)

Odpowiedzialność, która uskrzydla

„Bierzemy dzieci w najbardziej chłonnym momencie rozwoju. To ogromne zobowiązanie – i ogromna radość” – podkreśliła Akela Kasia Kościeszan. Wszystkim rozmówcom towarzyszyło poczucie, że harcerskie wychowanie zaczyna się od przykładu szefa. Zuchmistrz Szymon Kurzeja przypomniał, że najmłodsi obserwują każde zachowanie: „Zuch nie słucha, co mówisz – zuch widzi, kim jesteś”.

Metoda Skautów Europy – dlaczego działa?

Wilczki w FSE wzrastają w „szczęśliwej gromadzie” inspirowanej fabułą Księgi dżungli. Mały bohater uczy się odróżniać dobro od zła poprzez wyraziste postacie: Akela – mądrego przywódcę, Banderlogi – krnąbrne małpy czy groźnego Shere Khana. „Czytelny podział ról daje dzieciom bezpieczeństwo, a nam jasne narzędzie wychowawcze” – tłumaczyła Kinga Żochowska.

W praktyce wygląda to tak:

• Skała Narady – wilczki odgrywają scenkę, a potem same nazywają dobro i błąd, formułując wspólne postanowienie.

• Gawęda – krótka opowieść Akeli, w której akcja toczy się wartko i zawsze prowadzi do wniosku moralnego.

• Gra i warsztaty – zamiast szkolnego wykładu: budowa samolotu dla „maskotki” czy terenowa wyprawa.

Dzięki temu dziecko nie tylko poznaje wartości, lecz także natychmiast wprowadza je w działanie.

Rodzice – partnerzy, nie widzowie

Audycja wielokrotnie wracała do tematu współpracy z rodziną. „Bez rodziców nie ma wychowania. My nie zastępujemy, lecz wspieramy” – zauważyła Kasia Kościeszan. Goście wskazywali proste sposoby budowania zaufania: dni rodzinne, rajdy „ojciec‐syn”, zapraszanie rodziców do odegrania symbolicznej roli na zbiórce. Efekt? Wilczki dźwigają odpowiedzialność adekwatną do wieku, a rodzice widzą sens biwaków pod namiotem czy zbiórek w deszczu.

Płynne przejście do drużyny

Klucz do uniknięcia „luki motywacyjnej” przy przejściu do starszej gałęzi to stopniowanie trudności. „Wilczek kończy ścieżkę na dwóch gwiazdkach i sprawnościach. Zanim zdąży się znudzić, czeka go nowa przygoda – gra w drużynie” – wyjaśnił Dominik Woźniak. W praktyce przygotowanie do przejścia do harcerzy oznacza wspólne święta szczepu, odwiedziny harcerzy na zbiórkach wilczków i kilkudniowy „próbny obóz” w starszym namiocie.

Co lider bierze dla siebie?

Bycie Akelą to laboratorium kompetencji: organizacja, praca zespołowa, komunikacja z rodzicami, zarządzanie kryzysem. Ale nade wszystko – szkoła pokory. „Zuchy uczą pokory – natychmiast wyłapią fałsz albo zmęczenie szefa” – przyznał Szymon Kurzeja.

Podsumowanie

Rozmowa w Radiu Podlasie pokazała, że praca z wilczkami i zuchami to równocześnie ogromna odpowiedzialność i źródło radości. Metoda Skautów Europy – zakorzeniona w Księdze dżungli – oraz zuchowe formy ZHR-u dowodzą, że jasny podział ról, gra i dobra zabawa skutecznie kształtują charakter dzieci. Kluczowe jest wsparcie rodziców – to oni, współpracując z Akelami i zuchmistrzami, tworzą prawdziwą „harcerską rodzinę”. Goście audycji zgodnie podkreślili, że najmłodsi szybko demaskują brak autentyczności u dorosłych, dzięki czemu instruktorzy sami rosną w cnotach pokory i odpowiedzialności.

Co miesiąc w Radiu Podlasie

Zapraszam Ciebie do odsłuchania całego odcinku: „O najmłodszych członkach organizacji harcerskich” 

Audycje „Drogami młodości” prowadzone przez ks. Kacpra są zawsze w ostatni poniedziałek miesiąca przez cały okres roku harcerskiego 2024/25.
Zapraszam Ciebie na najbliższą audycję w Radiu Podlasie, która odbędzie się 26 maja o 21:40 – jest transmisja live .